- dochodzić
- dochodzić I {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk VIIb, dochodzićdzę, dochodzićdzi, dochodzićchodź {{/stl_8}}– dojść {{/stl_13}}{{stl_8}}dk IXd, dochodzićjdę, dochodzićjdzie, dojdź, doszedł, doszła, doszli {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o ludziach, zwierzętach, czymś przemieszczającym się: idąc, posuwając się, osiągać cel, określone miejsce w przestrzeni; docierać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ledwo doszłam do domu w tych ciasnych butach. Stado zwierząt dochodzi do wodopoju. Statek doszedł do portu. Czołgi doszły do rozwidlenia dróg. Natarcie doszło do zabudowań i zamarło. Wrzasnął, kiedy wiertło doszło do nerwu. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zrównywać się z kimś biegnącym, jadącym, uciekającym przodem': {{/stl_7}}{{stl_10}}Doszedł przeciwnika na pół kilometra przed metą. Uwaga! Wtym znaczeniu używane niepoprawnie zamiast {{/stl_10}}{{stl_8}}dopędzić, dogonić {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o rzeczach przesyłanych: być dostarczonym do miejsca przeznaczenia, docierać do adresata': {{/stl_7}}{{stl_10}}Nie dochodzą listy, zawiadomienia, dostawy. Telegram doszedł w samą porę. Zaopatrzenie dochodzi regularnie. Woda nie dochodzi na wyższe piętra. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_8}}(częściej dk) {{/stl_8}}{{stl_7}}'o rzeczach przemieszczanych, dopychanych: zajmować właściwe położenie, osiągać styk z czymś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Pchać biurko, żeby doszło do ściany. Łożysko doszło. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o wodzie, powietrzu itp.: dosięgać, podnosić się, docierać do jakiegoś miejsca': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ogień doszedł do czwartego piętra. Powódź nie doszła do wyżej położonych zabudowań. Podmuchy nie dochodziły tak daleko. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o czymś rozwijającym się, prowadzonym w czasie: osiągać jakiś etap, fazę, moment': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rozgrywki dochodziły do półmetka. Sala ożywiła się, kiedy dyrektor doszedł do sprawy planowanych podwyżek. Negocjacje doszły do punktu krytycznego. Ktoś nie doszedł nawet do połowy książki. Drużyna doszła do finału. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o dźwiękach, zapachach: być odbieranym zmysłami, rozchodzić się w powietrzu': {{/stl_7}}{{stl_10}}Zza ściany dochodziły dziwne hałasy. Z kuchni doszedł zapach pieczonego ciasta. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przyłączać się do kogoś, stawać się współuczestnikiem, włączać się w coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Do drużyny doszło paru młodych zawodników. Ciągle dochodzili nowi goście. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}9. {{/stl_12}}{{stl_7}}'osiągać jakąś, zwykle graniczną w danych warunkach, wartość; sięgać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Bywa, że mróz dochodzi tu do –400°C. Liczba bezrobotnych doszła do trzech milionów. Straty doszły do miliona dolarów. Woda w basenie dochodziła im do piersi.10. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o ludziach: osiągać jakiś wiek': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dochodzić do pełnoletności. Dojść do pięćdziesiątki.11. {{/stl_10}}{{stl_8}}zwykle ndk {{/stl_8}}{{stl_7}}'rozciągać się do jakiegoś punktu w przestrzeni': {{/stl_7}}{{stl_10}}Wykupiony teren doszedł aż do granicy rezerwatu. Ogrodzenie dochodzi do samej plaży.12. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o informacjach: stawać się wiadomym drogą nieoficjalną': {{/stl_7}}{{stl_10}}Z frontu doszły złe wieści.13. {{/stl_10}}{{stl_7}}'planowym, konsekwentnym postępowaniem osiągać pożądany rezultat, cel': {{/stl_7}}{{stl_10}}Pracą doszedł do ogromnego majątku. Dojść do czegoś w życiu.14. {{/stl_10}}{{stl_7}}'znajdować, zwykle po żmudnych poszukiwaniach, potrzebną informację': {{/stl_7}}{{stl_10}}Zrobię wszystko, by dojść do prawdy.15. {{/stl_10}}{{stl_7}}'upominać się o coś, egzekwować coś na drodze sądowej': {{/stl_7}}{{stl_10}}Postanowił dochodzić swoich praw do spadku. Dochodzić sprawiedliwości, krzywd w sądzie.16. {{/stl_10}}{{stl_7}}'stanowić dodatek do czegoś, być do czegoś dołączonym': {{/stl_7}}{{stl_10}}Do czynszu doszła spłata kredytu. Do pensji dochodzi stały dodatek za pracę w szkodliwych warunkach.17. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o potrawach poddawanych obróbce termicznej: stawać się gotowym do spożycia': {{/stl_7}}{{stl_10}}Kurczak dochodzi w piekarniku. Ziemniaki już doszły – siadamy do obiadu!18. {{/stl_10}}{{stl_7}}'o owocach, zbożach, niektórych warzywach: dojrzewać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Zostaw te zielone jabłka na parapecie, to dojdą. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}dochodzić II {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. nos ndk VIIb, dochodzićdzi, dochodzićdziło {{/stl_8}}– dojść {{/stl_13}}{{stl_8}}dk IXd, dojdzie, doszło {{/stl_8}}{{stl_7}}'coś ma miejsce, zdarza się, występuje': {{/stl_7}}{{stl_10}}Pomiędzy małżonkami dochodziło do kłótni. Doszło do zerwania rozmów. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}dochodzić III {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk VIIb {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o środkach komunikacji: kończyć trasę w określonym miejscu': {{/stl_7}}{{stl_10}}Tramwaj nie dochodzi do nowych osiedli. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'być przesyłanym lub dostarczanym dokądś, za pomocą linii przesyłowych, rurociągów itp.': {{/stl_7}}{{stl_10}}Do tej wysokogórskiej wioski dochodzi nawet prąd i gaz. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o pociskach: dolatywać dokądś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Skryli się za murem, dokąd pociski już nie dochodziły. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_8}}3. os lp {{/stl_8}}{{stl_7}}'o dobowych jednostkach czasu: zbliżać się do określonej wartości, pory': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dochodzi (godzina) szósta – pora wstawać. Dochodzi północ. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przylegać szczelnie, stykać się z czymś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Uszczelka nie dochodzi do szyby, dlatego woda przecieka do środka. Drzwi dochodzą do futryny. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}dochodzić IV {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. dk VIIb {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wytrwale, do samego końca brać w czymś udział, regularnie gdzieś uczęszczać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dochodził do końca roku i rzucił pracę. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'chodzić w czymś do zupełnego zniszczenia lub do jakiegoś czasu': {{/stl_7}}{{stl_10}}Dochodzić w starych butach do wiosny. {{/stl_10}}
Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.